آیا کشیدن دندان عقل ضروری است؟
بسیاری از افراد گمان میکنند که باید دندان عقل خود را خارج از دهان نگه ندارند. آنها اعتقاد دارند که باید دندان عقل خود را حتما بکشند. اما مطابق توصیههای دندانپزشکان، این دندان هم میتواند همانند دیگر دندانها عملکرد خود را در دهان داشته باشد. درست است که دندان عقل در مقایسه با سایر دندانها بیشتر چرا میشود و به سرعت پوسیدگی میکند، اما خارج کردن دندان عقل سالم، بسیار اشتباه است.
اگر دندان عقل شما به خوبی رشد کرده و سالم باشد، نیازی به کشیدن آن نخواهید داشت. اتفاقا اگر این دندان به درستی رویش پیدا کرده باشد و دچار ناهنجاریهای رویشی نشده باشد، کشیدن آن میتواند عواقبی به همراه داشته باشد.
اما خیلی از اوقات و با توجه به عدم دسترسی مناسب به این دندان، شاهد پوسیدگیهای زودرس در آن هستیم. اگر دندان عقل به گونهای باشد که امکان نگهداری از آن را نداشته باشید، بهتر است برای کشیدن آن اقدام کنید. در این گونه مواقع و با توجه به خطر بروز عفونت دندانی، کشیدن این دندان یک امر بسیار ضروری تلقی میشود.
دلایل نیاز به کشیدن دندان عقل
دلایل زیادی وجود دارند که با توجه به وجود آنها، کشیدن دندان عقل یک امر ضروری خواهد بود. از جمله این دلایل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
پوسیدگی دندان عقل
خیلی از اوقات، دندان عقل با توجه به بهداشت ضعیف دهانی که فرد دارد، دچار پوسیدگیهای زیادی میشود؛ در این گونه موارد، امکان نگهداری دندان برای فرد میسر نخواهد بود. دقت داشته باشید، در صورت رعایت بهداشت نیز، این دندان با توجه به موقعیتی که دارد بیشتر از سایر دندانها دچار پوسیدگی میشود.
-
عفونت مکرر بافت نرم پشت دندان عقل
خیلی از اوقات، با توجه به نحوه رویش این دندان، ممکن است بافتهای اطراف و به خصوص لثه پشتی این دندان، دچار التهاب و عفونت شوند. این عفونتها اگر در طی زمان نسبتا طولانی تکرار شوند، کشیدن دندان عقل ضروری خواهد بود.
-
شکستگی دندان عقل از ریشه
گاهی ممکن است با توجه به رویش بد این دندان، شکستگی در ناحیه اتصال تاج به ریشه اتفاق افتاده باشد. با توجه به اینکه در این گونه موارد، امکان نگهداری از دندان وجود ندارد، باید هرچه سریعتر برای کشیدن آن اقدام شود.
-
دندان عقل نهفته
دندان عقل از شایعترین دندانهایی است که در خیلی از افراد، به صورت نهفته باقی میماند. این موضوع خود به دلایل مختلفی میتواند اتفاق بیفتد. اما علت اینکه باید برای کشیدن دندان عقل نهفته اقدام کرد، فشاری است که روی دندان کناری خود وارد میکند. به علاوه، دندان عقل نهفته مشکلات زیادی از جمله درد، التهاب و عفونت لثه و آسیب به استخوان دندان را به بار آورد.
-
نیاز به ارتودنسی سایر دندانها
گاهی اوقات ممکن است برای انجام درمانهای ارتودنسی، نیاز به کشیدن دندان عقل باشد. البته این کار در همه درمانهای ارتودنسی صورت نمیگیرد.
-
قرار دادن پروتز دندانی
خیلی از افراد به دلایل مختلف، نیاز به کاشتن پروتز دندانی دارند. در این افراد، با توجه به صلاحدید متخصص، ممکن است کشیدن دندان عقل ضروری باشد. البته در این درمانها نیز گاهی اوقات ممکن است نگهداری از دندان عقل ضرورت پیدا کند. این خود بستگی به شرایط سایر دندانهای بیمار دارد.
-
وجود ضایعات پاتولوژیک در دندان عقل
اگر ضایعات پاتولوژیکی در دندان عقل شما مشاهده شود، احتمال نیاز به کشیدن آن نیز افزایش خواهد یافت.
-
ضرورت به درمانهای رادیوتراپی
معمولا برای افرادی که به تومورهای دهانی مبتلا میشوند، رادیوتراپی را شروع میکنند. اما نکته قابل توجه در مورد این افراد، معاینه کامل و جامع دهان و دندانهای آنها قبل از این کار است. در واقع این افراد باید قبل از شروع دوره درمانی خود، حتما برای درمان تمامی پوسیدگیها و عفونتهای موجود در دهان خود اقدام کنند. با توجه به احتمال پوسیدگی بالا در دندان عقل، احتمال خیلی قوی نیاز به کشیدن آن خواهید داشت.
سن مناسب برای کشیدن دندان عقل
هیچ کس نمیتواند سن دقیقی برای کشیدن دندان عقل پیشنهاد کند؛ چرا که رویش این دندان در افراد مختلف ممکن است در سنین متفاوتی صورت بگیرد. به علاوه اینکه اگر دندان از وضعیت مناسبی برخودار باشد، شاید اصلا نیازی به کشیدن آن نباشد. اما اگر یکی از دلایل لازم برای کشیدن آن مشاهده شود، بهتر است در سنین جوانی برای این کار اقدام شود. دلیل آن هم به دلیل عدم رشد کافی ریشه این دندان است.
معمولا سن بین 18 تا 24 سالگی، بهترین موقع برای کشیدن این دندان است. در حقیقت کشیدن دندان عقل در این سن، عوارض کمتری را به همراه خواهد داشت. این عوارض کمتر به دلیل رویش حدود دو سوم ریشه آن است. اگر سن فرد از 35 سال تجاوز کند، ممکن است عوارض کشیدن این دندان نسبت به بازه ذکر شده، بیشتر باشد.
هزینه کشیدن دندان عقل
هزینه کشید دندان عقل به طرح درمان دندانپزشک شما بستگی دارد. اگر دندان به طور کامل رویش پیدا کرده باشد، هزینه آن با هزینه کشیدن سایر دندانهای آسیاب فرق چندانی نخواهد داشت. بسته به اینکه برای کشیدن این دندان به چه دندانپزشکی مراجعه کنید، هزینه آن میتواند کمی متفاوت باشد. در صورت نیاز به جراحی دندان عقل، هزینه آن نسبت به پروسه قبلی بالاتر خواهد رفت. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره هزینه نهایی، به کلینیک دندانپزشکی مراجعه نمایید تا تحت معاینه دندانپزشک قرار بگیرید.
پوسیدگی دندان عقل
دندان عقل پوسیده شده در صورت داشتن موقعیت مناسب در دهان قابلیت ترمیم یا پر کردن دارد. اما اگر موقعیت دندان عقل مناسب نباشد، بهتر است قبل از به عصب رسیدن اقدام به کشیدن آن کنید، زیرا در هر صورت نهایت نمی توانید آن دندان را نگه دارید.
نحوه کشیدن دندان عقل
کشیدن دندان عقل یک پروسه چند مرحلهای است. دندانپزشک معمولا پس از معاینه کامل و ارائه طرح درمان، مراحل زیر را به ترتیب برای کشیدن دندان عقل طی میکند:
- تزریق بی حسی با توجه به اینکه کشیدن دندان یک پروسه دردناک است، معمولا برای انجام این پروسه، در ابتدا از بیحسی استفاده میکنند. کشیدن دندان عقل نیاز به بیحسی کامل دندان، لثه و استخوان فک دارد.
- جدا کردن دندان عقل از استخوان فک هر دندانی معمولا یکسری اتصالات محکمی به استخوان زیرین خود دارد. همین مسئله نیز سبب میشود تا برای کشیدن آن، دندانپزشک مجبور به باز کردن کنارههای دندان شود. سپس با استفاده از ابزارهای مناسب، این اتصالات را قطع میکند. دقت داشته باشید که این فرایند برای برخی از افراد همراه با درد است؛ در صورت مشاهده چنین کیسی، دندانپزشک مجددا مقداری بیحسی تزریق خواهد کرد.
- بزرگ کردن ناحیه کناری دندان عقل برای اینکه دندان عقل مورد نظر کمی شلتر شود، معمولا ناحیه کناری دندان را کمی بزرگتر میکنند.
- کشیدن دندان عقل دقت داشته باشید که در این مرحله، ممکن است دندانپزشک کل دندان را بیرون بکشد؛ اما گاهی هم پیش میآید که دندان را به تکههای کوچک تقسیم کرده و سپس هر تکه را به صورت جداگانه خارج میکند.
- تمیز کردن محل مورد نظر پس از کشیدن دندان عقل، ممکن است باقی ماندههای دندان در بافت مورد نظر مشاهده شوند. در این صورت محل دندان برداشته را به خوبی تمیز میکند.
- بخیه کردن لثه در مرحله آخر دندانپزشک لثه را بخیه میکند.
آیا کشیدن دندان عقل درد دارد؟
خیلی از افراد تصور میکنند که کشیدن دندان عقل، یک پروسه دردناک است. اما با توجه به وجود بیحسی های امروزی، این تصور یک تصور کاملا اشتباه است. به ندرت پیش میآید که بیمار در حین این پروسه دردی احساس کند. اینکه برخی از افراد ادعا میکنند که در حین کشیدن دندان عقل دردی احساس کردهاند، احتمالا به دلیل شکست در بی حسی مناسب است.
دکتر وحید عارفی جراح و متخصص بیماریهای لثه با سابقه 20 سال در رشته ایمپلنت، فوق تخصص لیزر و جراحیهای لیزری در دندانپزشکی، عضو AAP آمریکا است. دوره دکترای دندانپزشکی عمومی در سالهای 1993-1987 و تخصص در رشته پریودنتولوژی را از سال 1993-1996 گذرانده است و به مدت 2 سال هم در بخش تخصصی بیماریهای لثه دانشکده دندانپزشکی دانشگاه تهران مشغول بوده است. وی از اعضای اولیه آکادمی پریودنتولوژی ایران در 15 سال گذشته و همچنین از اعضای آکادمی پریودنتولوژی آمریکا است. پس از پیشرفت روشهای لیزری در دندانپزشکی عمومی و جراحیهای لثه و دیگر مداواهای دهان، فک و صورت بوسیله لیزرتراپی، دوره فلوشیپ لیزر را در آلمان گذرانده است. دوره اولیه جراحیهای ایمپلنت را نزد پرفسور برانمارک و هرتل در سال 1372 (1993 میلادی) فراگرفته و بدنبال آن مدارک متعددی در ارتباط با ایمپلنت و جراحیهای پیشرفته استخوانی در داخل و خارج از کشور اخذ نموده است.