کدام دارو ها به دندان ها آسیب میرسانند؟
داروهای تجویزی می‌توانند نتیجه فوق‌العاده مثبتی برای مشکلات آزاردهنده مانند انواع آلرژی‌ها و فشار خون بالا داشته باشند، اما آیا تا کنون به این فکر کرده‌اید که همین داروها می‌توانند سلامت دندان‌های شما را به خطر بیندازند؟
یکی از مطالعات اخیر، در همین زمینه نشان می‌دهد که وجود ارتباط بین مصرف داروهای مختلف و افزایش خطر ابتلا به مشکلات دهان و دندان، امکان‌پذیر است. گزارشی از این مطالعه در Journal of the American Geriatrics Society منتشر شده است.
محققان می‌گویند عارضه جانبی شایعی که در اثر استفاده از داروهای تجویزی و غیرتجویزی نمایان می‌شود، خشکی دهان است.در این حالت، بزاق کافی برای مرطوب نگه داشتن دهان وجود ندارد و همین روند، خطر ابتلا به عفونت‌های دهانی و پوسیدگی دندان‌ها را به‌طور قابل توجهی، افزایش می‌دهد. دلیلش هم این است که اگر دهان خشک باشد، باکتری‌ها مانند همیشه از دهان خارج نمی‌شوند.
داروهایی که باعث خشکی دهان می شوند
_ داروهای مورد استفاده در درمان بی‌اختیاری ادراری.
_ داروهای مورد استفاده در درمان افسردگی.
_ داروهای مورد استفاده در درمان بی‌خوابی.
_ داروهای مورد استفاده در درمان اختلال اضطرابی.
_ داروهای مورد استفاده در درمان فشار خون بالا.
داروهای مضر برای دندان‌ها ممکن است عبارت باشند از:
1. آسیدها: برخی از داروها می‌توانند حاوی آسیدهای قوی باشند که می‌توانند لایه‌های محافظ طبیعی دندان را تخریب کنند و به تسریع فرایند پوسیدگی منجر شوند.
2. آنتی‌بیوتیک‌ها: استفاده نادرست از آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند تأثیر منفی بر روی دندان‌ها داشته باشد. برخی آنتی‌بیوتیک‌ها، مانند تتراسایکلین‌ها، می‌توانند بر روی رشد و توسعه دندان‌های شیرین اثر منفی داشته باشند و دندان‌های دائمی که در حال رشد هستند را تحت تأثیر قرار دهند.
3. آنتی‌دپرسانت‌ها: در برخی داروها، می‌توان آنتی‌دپرسانت‌هایی مانند ساکارین و اسکوپولامین را یافت. استفاده بیش از حد از این داروها می‌تواند به تسریع فرایند پوسیدگی دندان‌ها منجر شود.
4. داروهای خوراکی دارای قند: برخی داروها، مثل شیرینی‌ها و نوشیدنی‌هایی که قند در آنها وجود دارد، می‌توانند باعث رشد باکتری‌ها و پوسیدگی دندان‌ها شوند.
مهم است که همیشه قبل از مصرف هر داروی جدیدی، با دندانپزشک خود مشورت کنید و راهنمایی‌های او را رعایت کنید.
دکتر ادوین تان مسئول مطالعه و از اعضای Aging Research Center در استکهلم، می‌گوید که سالمندان به‌طور خاص در معرض خطر قرار دارند، چون آنان بیشتر از انواع داروها استفاده می‌کنند و معمولا مجبور می‌شوند که سراغ داروهای مخصوص بی‌اختیاری ادراری بروند.
به‌گفته دکتر تان، خشکی دهان فقط خطر ابتلا به پوسیدگی دندان‌ها را بیشتر نمی‌کند، بلکه می‌تواند وضعیت تغذیه‌ای افراد را هم تحت تاثیر قرار بدهد. در واقع، خشکی دهان در فرآیند جویدن و بلعیدن اختلال ایجاد می‌کند و حتی باعث می‌شود که بعضی از افراد در این شرایط واقعا کمتر از دیگران غذا بخورند.
دکتر هارولد کاتز دندانپزشک و موسس California Breath Clinics، می‌گوید که این مشکل به نحوه اثرگذاری داروهای مختلف بر غدد بزاقی دهان بستگی دارد. البته این مکانیسم می‌تواند در هر دارویی با داروی دیگر متفاوت باشد. این دندانپزشک می‌گوید که برای محافظت از دندان‌ها لزومی ندارد که داروهای ضروری خودتان را مصرف نکنید.
داروهای زیادی وجود دارند که ممکن است به دندان‌ها آسیب برسانند. برخی از عواملی که می‌توانند منجر به آسیب دندان شوند عبارتند از:
1. آنتی‌بیوتیک‌ها: برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها، مانند تتراسایکلین‌ها، می‌توانند پوسیدگی دندان را افزایش دهند و لکه‌های زرد روی دندان‌ها به وجود آورند.
2. اسیدهای معده و امیزه‌های حاوی اسید: در صورتی که اسید معده به دهان بازگردد یا در صورت مصرف امیزه‌هایی که حاوی اسید هستند (مانند نوشابه‌های گازدار) امکان دارد اسید به دندان متصل شده و باعث خراشیدگی و ساییدگی مینای دندان شود.
3. آسپرین: استفاده بیش از حد از آسپرین و قرص‌های ضد التهاب غیراستروئیدی ممکن است باعث تخریب مینای دندان و آسیب به بافت‌های نرم دهان شود.
4. رژیم‌های غذایی غنی از قند: مصرف زیاد قند و مواد شیرین کننده می‌تواند باعث تشکیل پلاک و پوسیدگی دندان شود.
5. سرطان‌زاها: برخی داروهای شیمی درمانی استفاده شده در درمان سرطان ممکن است عوارضی بر روی دندان‌ها داشته باشند، از جمله خشکی دهان و آسیب به بافت‌های نرم دهان.
اگر هر یک از این داروها را در دستورات خود مصرف می‌کنید و نگران اثرات آنها بر دندان‌هایتان هستید، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید. او می‌تواند به شما راهنمایی کند و راهکارهای مناسب را برای حفظ سلامت دندان‌ها ارائه دهد.
برای کاهش خشکی دهان ناشی از مصرف داروها، می‌توانید روی تدابیر زیر حساب کنید:
1. استفاده نکنید از دهانشویه‌هایی که الکل در ترکیب آنها وجود دارد. به جای آن، از دهانشویه‌های بدون الکل استفاده نمایید.
2. از خمیردندان‌هایی استفاده کنید که حاوی لوریل سولفات سدیم نباشند. لوریل سولفات سدیم ممکن است باعث ایجاد خشکی دهان شود. به جای آن، خمیردندان‌هایی با ترکیبات طبیعی را انتخاب کنید.
3. میزان مصرف آب را افزایش دهید. نوشیدن آب به مقدار زیاد می‌تواند به حفظ رطوبت دهان کمک کند. همچنین، مصرف موادی مانند قهوه و الکل را در اندازه‌های مناسب کاهش دهید، زیرا این مواد می‌توانند خشک شدن دهان را تشدید کنند.
حتما قبل از اتخاذ هرگونه تغییر در رژیم درمانی و مصرف داروهای خود، با پزشک خود مشورت کنید.
