کامپوزیت دندان چیست؟
قرارِ است در مورد عوارض کامپوزیت دندان اشاره‌کنیم؛ اما قبل بررسی موضوع اصلی مقاله بهتر است کمی بیشتر در مورد این روش درمانی بدانیم. امروزه دندان‌پزشکان و بیماران در مورد موادی که برای ترمیم دندان‌های شکسته یا پوسیده استفاده می‌شوند، انتخاب‌های مختلفی دارند. اگر به دنبال پرکننده‌ای با ظاهر طبیعی‌تر هستید، پرکننده کامپوزیت ممکن است انتخاب خوبی برای شما باشد.
کامپوزیت مخلوطی از ذرات مختلف ازجمله گلاس، کوارتز و رزین آکریلیک است که ظاهر طبیعی دندان را تقلید می‌کند. کامپوزیت‌ها تأثیر زیادی بر ظاهر دندان‌ها دارند. افرادی که از رنگ دندان‌های خود راضی نیستند می‌توانند با کمک کامپوزیت دندان‌هایی روشن و سفید داشته باشند. دندان‌های پوسیده، آسیب‌دیده یا شکسته را نیز می‌توان به‌راحتی با کامپوزیت پوشاند. کامپوزیت دندان همچنین می‌تواند پوشش مناسبی برای فاصله بین دندان‌ها باشد. البته در قسمت عوارض کامپوزیت دندان به برخی از معایب این روش اشاره می‌شود.
اکثر افراد برای پر کردن دندان‌های خود به دندان‌پزشک مراجعه می‌کنند. بدون اینکه بدانیم، ماده‌ای که برای پر کردن دندان‌ها استفاده می‌شود، کامپوزیت است. دندان‌پزشک مواد خمیر کامپوزیت را لایه به لایه روی دندان قرار می‌دهد. ازآنجایی‌که این مواد خمیری هستند باید بلافاصله پس از قرار گرفتن روی دندان سفت شوند. برای این کار، دندان‌پزشک از دستگاه لایت کیور استفاده می‌کند که دارای پرتو نور آبی است.
چگونه با کمک کامپوزیت ظاهر دندان‌ها را تغییر دهیم؟
یکی از رایج‌ترین کاربردهای کامپوزیت‌ها تغییر ظاهر دندان‌ها است. ازآنجایی‌که کامپوزیت‌ها رنگ‌های متنوعی دارند، می‌توان از یکی از رنگ‌ها برای بهبود ظاهر دندان‌ها با توجه به تشخیص پزشک و خواست بیمار استفاده کرد. مردم معمولاً سفید یخچالی یا شیری را انتخاب می‌کنند. ابتدا دندان‌پزشک باید از سالم بودن فک، لثه و دندان‌های فرد اطمینان حاصل کند. البته شایان‌ذکر است همان‌طور که در بخش عوارض کامپوزیت دندان اشاره خواهد شد موت می‌تواند باعث حساسیت شود.
برای انجام این کار، می‌توانید آزمایش‌هایی را که پزشکتان تجویز کرده است انجام دهید یا دندان‌پزشک می‌تواند داخل دهان و لثه‌های شمارا بررسی کند تا از سالم بودن آنها مطمئن شود. درهرصورت دندان‌پزشک با کمک یک سطح مسواک مانند دندان‌های شمارا به‌طور کامل تمیز می‌کند. سپس لایه‌هایی از مواد کامپوزیت را روی دندان‌های شما قرار می‌دهد.
ازآنجایی‌که باید از رنگ کامپوزیت رضایت داشته باشید، ابتدا دندان‌پزشک در مورد آن با شما صحبت می‌کند و پس از ترمیم دندان می‌توانید رنگ را ببینید و تائید کنید. ازآنجایی‌که این کامپوزیت در جلوی دندان‌های شما قرار می‌گیرد، دندان‌پزشک از پولیش برای صیقل دادن سطح دندان استفاده می‌کند.
چگونه دندان‌ها را با کامپوزیت پر می‌کنند؟
اگر دندان‌های فردی مشکل حادی نداشته باشد، پروسه پر کردن دندان‌ها فرآیندی بسیار ساده است و در مدت‌زمان کوتاهی انجام می‌شود. ابتدا دندان‌پزشک با کمک بی‌حس کننده‌های موضعی فک و دهان شمارا کاملاً بی‌حس می‌کند تا هنگام پر کردن دندان دچار درد نشوید. اگر از کامپوزیت برای پر کردن دندان‌های آسیب‌دیده استفاده می‌کنید، دندان‌پزشک شما با استفاده از دستگاه‌های خود سعی می‌کند مینای دندان شمارا سوراخ کند و محیط را برای قرار دادن کامپوزیت کاملاً آماده کند.
در مرحله بعدی دندان‌پزشک قسمت پوسیده دندان شمارا برمی‌دارد. این کار را با تراشیدن دندان‌های خود انجام می‌دهد. در مرحله بعد محل پوسیدگی یا اصلاح باید کاملاً تمیز و خشک شود. سپس همان‌طور که گفته شد لایه کامپوزیت را روی دندان قرار می‌دهد. در این مرحله دندان‌پزشک می‌تواند مواد کامپوزیت را با توجه به شکل دندان شما شکل دهد. ترمیم کامپوزیت دندان نباید آزاردهنده باشد؛ بنابراین قبل از اینکه فرآیند کامپوزیت دندان کامل شود، دندان‌پزشک وضعیت لثه‌ها را بررسی می‌کند.
عوارض کامپوزیت دندان
اگرچه کامپوزیت‌های دندانی مزایای بسیاری دارند و امروزه بسیار محبوب هستند؛ اما درهرصورت این روش معایبی نیز دارد که در بسیاری از موارد می‌توان از آن چشم‌پوشی کرد.
یکی از عوارض کامپوزیت دندان این است که برخی از افراد پس از قرار دادن کامپوزیت روی دندان‌های افراد، دچار حساسیت می‌شوند. البته تعداد افرادی که از حساسیت‌های دندانی رنج می‌برند بسیار کم است.
یکی از عوارض کامپوزیت دندان عبارت از زود خراب شدن، به دلیل اینکه مواد کامپوزیت از چندین ماده مختلف تشکیل‌شده‌اند. برخی از انواع کامپوزیت‌ها برای پر کردن دندان‌ها استفاده می‌شود که استحکام و دوام بالاتری دارند؛ اما ترکیبات کامپوزیتی که برای بهبود ظاهر دندان‌ها استفاده می‌شود می‌توانند به دلیل آسیب فیزیکی خیلی سریع فرسوده شوند؛ بنابراین اگر در حال ترمیم دندان‌های خود هستید، باید بیشتر از قبل از آنها مراقبت کنید.
از عوارض کامپوزیت دندان می‌توان به رنگ‌پذیری سریع اشاره کرد. اگر به‌طور مداوم از نوشیدنی‌ها یا نوشابه‌های کافئین دار استفاده می‌کنید، باید بدانید که مواد کامپوزیت خیلی سریع تحت تأثیر ترکیبات این نوشیدنی‌ها قرار می‌گیرند و ممکن است لکه‌دار شوند.
ترکیبات کامپوزیتی گران‌تر از سایر پرکننده‌ها هستند؛ زیرا از مواد کامپوزیت برای ظاهر دندان‌ها استفاده می‌شود. علاوه بر این، دندان‌پزشک باید زمان بیشتری را برای ترمیم ظاهر دندان‌های شما صرف کند.
معمولاً این روش‌ترمیم دندان شامل تمام ردیف‌های دندان نمی‌شود. اگر فردی هستید که می‌خواهید تمام دندان‌های بالا و پایین خود را ترمیم کنید، بهتر است از روش‌هایی مانند لمینت استفاده کنید. کامپوزیت معمولاً برای یکتا چند دندان مناسب است.
یکی از مهم‌ترین عوارض کامپوزیت دندان این است که اگر مراقبت و درمان پس از کامپوزیت به‌درستی انجام نشود، ممکن است لثه شما ملتهب یا عفونی شود. البته عفونت یا التهاب کاملاً موقتی است؛ اما بهتر است تمام موارد را از دندان‌پزشک بخواهید و پیگیری کنید.
دکتر وحید عارفی جراح و متخصص بیماری‌های لثه با سابقه 20 سال در رشته ایمپلنت، فوق تخصص لیزر و جراحی‌های لیزری در دندان‌پزشکی، عضو AAP آمریکا است. دوره دکترای دندان‌پزشکی عمومی در سال‌های 1993-1987 و تخصص در رشته پریودنتولوژی را از سال 1993-1996 گذرانده است و به مدت 2 سال هم در بخش تخصصی بیماری‌های لثه دانشکده دندان‌پزشکی دانشگاه تهران مشغول بوده است. وی از اعضای اولیه آکادمی پریودنتولوژی ایران در 15 سال گذشته و همچنین از اعضای آکادمی پریودنتولوژی آمریکا است. پس از پیشرفت روش‌های لیزری در دندان‌پزشکی عمومی و جراحی‌های لثه و دیگر مداواهای دهان، فک و صورت به‌وسیله لیزرتراپی، دوره فلوشیپ لیزر را در آلمان گذرانده است. دوره اولیه جراحی‌های ایمپلنت را نزد پرفسور برانمارک و هرتل در سال 1372 (1993 میلادی) فراگرفته و به دنبال آن مدارک متعددی در ارتباط با ایمپلنت و جراحی‌های پیشرفته استخوانی در داخل و خارج از کشور اخذ نموده است.
